Psikoteknik belgesi, düzenlendiği tarihten itibaren beş (5) yıl süreyle geçerlidir. Bu sürenin sonunda, ticari araç kullanmaya devam etmek isteyen sürücülerin belgelerini yenilemeleri zorunludur. Süresi dolmuş bir psikoteknik belgesi ile ticari araç kullanmak yasal değildir ve denetimlerde idari para cezaları ile karşılaşılabilir.

Yenileme süreci, aslında belgenin ilk kez alınma sürecine oldukça benzerdir. İşte adım adım psikoteknik belgesi yenileme süreci:

Adım 1: Belgenin Geçerlilik Süresini Takip Etme

• Süre Takibi: Sürücülerin kendi psikoteknik belgelerinin geçerlilik süresini düzenli olarak takip etmeleri önemlidir. Belgenin üzerinde geçerlilik tarihi belirtilmiştir. Ayrıca e-Devlet kapısı üzerinden de belgenizin güncel durumunu ve geçerlilik süresini sorgulayabilirsiniz.

• Erken Başvuru: Sürenin dolmasına yakın (örneğin son 1-2 ay kala) yenileme sürecini başlatmak, herhangi bir aksaklık yaşanmaması ve ticari faaliyetlerin aksamaması adına tavsiye edilir.

Adım 2: Yetkili Psikoteknik Değerlendirme Merkezini Seçme ve Randevu Alma

• Merkez Seçimi: Yenileme için de yine Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş ve ruhsatlandırılmış bir psikoteknik değerlendirme merkezi seçmeniz gerekmektedir. İlk belgenizi aldığınız merkez olmak zorunda değildir, dilediğiniz yetkili merkezi tercih edebilirsiniz.

• Randevu Oluşturma: Seçtiğiniz merkezle iletişime geçerek (telefonla veya online sistemler üzerinden) kendinize uygun bir tarih ve saat için randevu almanız önemlidir.

Adım 3: Psikoteknik Testlerinin Tekrar Uygulanması

• Merkeze Geliş ve Belgeler: Randevu günü, merkeze giderken T.C. Kimlik Kartınız (veya ehliyetiniz) yanınızda olmalıdır.

• Test Uygulaması: Yenileme sürecinde de, ilk belgede olduğu gibi, özel olarak tasarlanmış bilgisayar tabanlı simülatörler aracılığıyla, bir psikolog gözetiminde yaklaşık 1 saat süren psikoteknik testleri uygulanır. Bu testler, sürücünün güncel dikkat, algı, muhakeme, tepki hızı, koordinasyon ve risk alma gibi yeteneklerini yeniden değerlendirir. Teknolojinin gelişmesi ve trafik koşullarının değişmesi göz önüne alındığında, test içerikleri zaman zaman güncellenebilir.

• Önemli Not: Yenileme testleri, ilk testlerden farklı olarak daha kolay veya daha zor değildir; sürücünün mevcut yeterliliğini yeniden ölçmeyi amaçlar. Bu nedenle testlere dinlenmiş ve odaklanmış bir şekilde katılmak önemlidir.

Adım 4: Psikiyatri Uzmanı Değerlendirmesi ve Rapor Onayı

• Test Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Testler tamamlandıktan sonra, elde edilen veriler bir rapor halinde düzenlenir.

• Psikiyatri Uzmanı Muayenesi: Testlerde başarılı olan sürücüler, raporlarının nihai onayı için tekrar bir psikiyatri uzmanı tarafından değerlendirilir. Bu muayene, sürücünün psikolojik olarak ticari araç kullanmaya devam etmeye uygun olup olmadığını teyit eder.

• Raporun Sisteme İşlenmesi ve Onay: Psikiyatri uzmanının onayıyla birlikte, psikoteknik raporu elektronik ortamda Sağlık Bakanlığı’nın ilgili bilgi sistemine işlenir ve resmiyet kazanır.

Adım 5: Yeni Psikoteknik Belgesinin Oluşması ve Geçerlilik Kazanması

• Belgenin Oluşması: Raporun sistem üzerinden onaylanmasının ardından, sürücünün yeni psikoteknik belgesi otomatik olarak oluşur ve geçerlilik kazanır.

• Belgeye Erişim: Sürücüler, e-Devlet kapısı üzerinden yeni psikoteknik belgelerine ulaşabilir, çıktısını alabilir veya dijital olarak ibraz edebilirler.